2020(e)ko maiatzaren 31(a), igandea

PANDEMIA GAINBEHERA

PANDEMIA  GAINBEHERA  DOAN ARREN, GOGORATU  OSASUN  AGINTARI  ETA LANGILEEK  ESKATZEN  DIGUTENA  EZ  KUTSATZEKO: 

ESKUAK SARRITAN GARBITZEA, MUSUKOA  ERABILTZEA, KALEAN PERTSONA GUZTIEKIKO 2 mko TARTEA MANTENTZEA, TALDE HANDIETAN EZ ELKARTZEA, MUSUKOAK ZAKARRONTZIRA BOTATZEA... 

1918ko PANDEMIAZ:






AGINTARI ETA OSASUN LANGILEEK ESKATZEN DEUSKUENA, BETE DEZAGUN, MEREZI DU ETA.









2020(e)ko maiatzaren 24(a), igandea

PANDEMIA GAINBEHERA

PANDEMIA  GAINBEHERA  DOAN ARREN, GOGORATU  OSASUN  AGINTARI  ETA LANGILEEK  ESKATZEN  DIGUTENA  EZ  KUTSATZEKO: 

ESKUAK SARRITAN GARBITZEA, TOKI ITXIETAN MUSUKOA  ERABILTZEA, KALEAN PERTSONA GUZTIEKIKO 2 mko TARTEA MANTENTZEA, TALDE HANDIETAN EZ ELKARTZEA... 











2020(e)ko maiatzaren 22(a), ostirala

Maiatzak 22: BIODIBERTSITATEAren NAZIOARTEKO EGUNA


       BIODIBERTSITATEaren            NAZIOARTEKO  EGUNA 

Maiatzaren 22an Biodibertsitatearen Nazioarteko Eguna ospatzen da, garapen iraunkorrean duen garrantzia gogorarazteko.


 Mundu osoko herrialdeek hainbat jarduera egiten dituzte espezieak kontserbatzeak duen garrantzia gogorarazteko eta espezie horien desagerpena saihesteko. Eta, era berean, gizateriaren garapen jasangarrirako ondare natural hori zergatik den hain baliotsua azpimarratzeko.

NBEk –Nazio Batuen Erakundea- biodibertsitatea arriskuan dagoela ohartarazten du eta zergatik zaindu behar den.

NBEk BIODIBERTSITATEAren mehatxu nagusi gisa aipatzen ditu deforestazioa, habitataren aldaketak eta lurren degradazioa, klima aldaketaren ondorioak edo espezie exotiko inbaditzaileen hedapena

NBEko arduradunek gogorarazi dute biodibertsitatea funtsezko baliabidea dela munduko eta edozein tokiko ekonomientzat. BIODIBERTSITATEA zuzenean oinarritzen da hainbat sektore ekonomikotan: nekazaritza, arrantza, basogintza, industria farmazeutikoa, zelulosa eta paper-orea, kosmetikoak, baratzezaintza, eraikuntza eta bioteknologia.

Espezieak desagertzeak, NATURA  ez ezik, gizateria bera ere arriskuan jartzen du. Izaki bizidun guztiak, gizakiak barne, BIODIBERTSITATEAren eta ematen dituen baliabide naturalen mende gaude.



Gogoan izan dezagun beti: 

   NATURA gu gabe izan daiteke,
           gu NATURA gabe EZ.

2020(e)ko maiatzaren 20(a), asteazkena

PANDEMIA GAINBEHERA

PANDEMIA  GAINBEHERA  DOAN ARREN, GOGORATU  OSASUN  AGINTARI ETA LANGILEEK  ESKATZEN  DIGUTENA  EZ  KUTSATZEKO: 

ESKUAK SARRITAN GARBITZEA, KALEAN PERTSONA GUZTIEKIKO 2 mko TARTEA MANTENTZEA, TALDE HANDIETAN EZ ELKARTZEA... 





Ea  ? ren balioa lortzen duzun


2020(e)ko maiatzaren 18(a), astelehena

PANDEMIA GAINBEHERA

PANDEMIA  GAINBEHERA  DOAN ARREN, GOGORATU  OSASUN  AGINTARI ETA LANGILEEK  ESKATZEN  DIGUTENA  EZ  KUTSATZEKO: 
ESKUAK SARRITAN GARBITZEA, KALEAN PERTSONEN ARTEAN 2 mko TARTEA MANTENTZEA, TALDE HANDIETAN EZ ELKARTZEA... 


KULTURARTEKOTASUNaren adibide bat






2020(e)ko maiatzaren 17(a), igandea

EDURNE PASABAN


EMAKUME EUSKALDUN BAT MUNDUKO LEHENA    8000 m BAINO GARAIAGOAK DIRAN 14 GAILURRAK IGOTEN:

EDURNE PASABAN (TOLOSA (GIPUZKOA) 1973-08-01)
Gaur, 2020ko maiatzak 17, 10 urte betetzen dira, EDURNE PASABANek  14garren 8 000 metro baino garaiera handiagoko tontorra, igo zuela, SHISHA PANGMA, hain zuzen.       (Azpian argazkian)





Batera eta bestera igotzeko hainbat burutu gabeko saiakera egin ondoren, EDURNE PASABANek munduan dauden hamalau zortzimilakoak ordena honetan igo zituen:



 1. 2001eko maiatzaren 23a - EVEREST (8.848 m) Txina/Nepal
 2. 2002ko maiatzaren 16a - MAKALU (8.465 m) Txina/Nepal
 3. 2002ko urriaren 5a - CHO OYU (8.201 m) Txina/Nepal
 4. 2003ko maiatzaren 26a - LHOTSE (8.516 m), Txina/Nepal
 7. 2004ko uztailaren 26a - K2 (8.611 m) Txina/Pakistan
10. 2008ko maiatzaren 1a - DHAULAGIRI (8.167 m) Nepal
11. 2008ko urriaren 5a - MANASLU (8.156 m) Nepal
    
      Hamaikagarrena lortu zuenean Gerlinde Kaltenbrunner austriarra     
      eta Nives Meroi italiarra berdindu zituen.

      (8.598 m) India/Nepal
     Momentu horretan hamabi 8 000ko igotako munduko  emakume   
     bakarra zen.

13. 2010eko apirilaren 17a - ANNAPURNA (8.091 m) Nepal
14. 2010eko maiatzaren 17a - SHISHA PANGMA (8.046 m) Txina

      (K2, BROAD PEAK, GASHERBURM I eta GASHERBURM II
      KARAKORUM mendikatean daude; beste gailurrak HIMALAYA
      mendikatean.)
                                                        (Everest mendia)
2 010ean EUSKAL HERRITAR UNIBERTSALA saria jaso zuen  Eusko Jaurlaritzaren eskutik.                                                          
Bizitzan zehar beste sari asko ere jaso izan ditu.

GURE MIRESMEN OSOA EDURNE  PASABANentzat.

(Era berean, maiatzaren 12an gogoratu genuen duela 40 urte iritsi zela lehen euskalduna, Martin Zabaleta, Everest tontorrera.)


2020(e)ko maiatzaren 15(a), ostirala

COVID19a EDONONDIK DABIL


PASEOA, KIROLA... ETA ONDOREN HOBETO

ETXEAN,  EZ KUTSATZEKO

Duela egun batzuk jarrita dagoen bezala blog honetan, gogoratu behar da erizain talde batek hauxe eskatzen deuskula herritar guztioi:

 “COVID-19a oraindik ere presente dago, eta ezin zaie errespetua galdu osasun alorreko agintariek emandako arau eta jarraibideei, gure artean gorde behar ditugun distantziei eta eskuen eta inguruaren higiene etengabeari, horiek izango baitira pandemia hau geldiarazteko gakoak”.









Baserriko lanen Historia zatitxo hau, baserritarren omenez doa, gaur beraien jaia dalako.
Ezin irudikatu gure bizitza laborari, nekazari edo lurlangile gabe. Eskerrik asko BASERRITAR guztiei.

2020(e)ko maiatzaren 14(a), osteguna

Maiatzak 14: EUSKALDUNON OROIMENEAN EGUN GARRANTZITSUA


IKURRIÑA EVERESTen
40 urte igaro dira, IKURRIÑA, lehen aldiz, Everest gailurrean,
munduko tontorrik garaienean jarri zutenetik.
MARTIN  ZABALETA  LARBURU  (Hernani, Gipuzkoa 1949-09-20) 
izan zen lehen euskalduna Everest gailurrera iritsi zena, Pasang 
Temba xerpa lagun zuela, 1980ko maiatzaren 14an. Espedizioko 
beste kide batzuk 80 metrotara gelditu ziren.


Pasang Temba sherpak 
jarri zituen tontorrean,
 Ikurriña eta Nepaleko
bandera.




Euskaldunontzat gertakizun oso garrantzitsua izan zen, horren 
ospe handia izan baitzuen mundo osoan.




Martin Zabaleta, Ikurriña
eskuan, Everest 
tontorrean.




2020(e)ko maiatzaren 12(a), asteartea

Maiatzak 12: ERIZAINTZAren NAZIO ARTEKO EGUNA


Gaur, maiatzak 12, ERIZAINTZAREN NAZIOARTEKO EGUNA ospatzen da mundu osoan, egun honetan jaio baitzen Florence Nightingale.

Aurtengo leloa hauxe da:
 «MUNDUA OSASUNERANTZ ERAMATEN»

Gainera, Florence Nightingale, erizaintza modernoaren aitzindaria jaio zela 200 urte betetzen direla ere gogoratzen da.

FLORENCE NIGHTINGALE (Firenze (Italia), 1820-05-12a -Londres, 1910-08-13)

Erizaintzaren lehenengo eredu kontzeptualaren sortzailea izan zen.
Oso gaztetatik, Matematikan nabarmendu zen, eta gero, bertan ikasitakoak, osasunaren Estatistikan eta Epidemiologian aplikatzu zituen. Royal Statistical Society izeneko elkartean onartutako lehenengo emakumea izan zen, baita American Statistical Association erakundeko ohorezko kidea ere.
Nightingale bere garaiko aurreiritzien kontra altxatu zen, emakumearen eskubideak defendatu zituen, eta emakumeak garai hartan zuen rola gaitzetsi zuen erizain bihurtuz. Ordura arte “erizaina” izateak ez zuen ospe onik, pobreentzako lanbidea zela uste zelako.
Florence Nightingalek osasun baldintzak hobetzeko protokoloak sartu zituen, bai eta higienearekiko obsesioa ere. Behaketaren, entzuketaren eta ulermenaren erdigunean jarri zuen pazientea.


Gaur eguneko egoera berezi eta gogor honetan, erizain talde batek hauxe eskatzen deusku herritar guztioi:

 “COVID-19a oraindik ere presente dago, eta ezin zaie errespetua galdu osasun alorreko agintariek emandako arau eta jarraibideei, gure artean gorde behar ditugun distantziei eta eskuen eta inguruaren higiene etengabeari, horiek izango baitira pandemia hau geldiarazteko gakoak”.

MILA ESKER ERIZAIN GUZTI GUZTIEI, 
ORAIN ETA BETI